Belangrijk dat iedereen meedoet

Contact

De maatschappij gaat gebukt onder de gevolgen van het coronavirus. Ondanks dat het compleet verschillende werelden zijn, zien mensen in de varkens- en pluimveehouderij parallellen tussen de adviezen van virologen om het virus een halt toe te roepen en de strikte maatregelen voor biosecurity die ze al jaren kennen.

“Ik verwacht dat dit voor veel veehouders herkenbaar is.” Voor Arjan Wermink, HyCare-specialist bij MS Schippers, is het voorkomen van verspreiding van ziektekiemen dagelijkse werk. Niet strikt bij mensen, maar in een varkenspopulatie. Wermink is namelijk nauw betrokken bij het uitrollen van de HyCare-methode in de varkenshouderij. Ondernemers kunnen daarmee met relatief eenvoudige maatregelen op het gebied van hygiëne de diergezondheid en daarmee de resultaten structureel verbeteren. “Heel de wereld ziet nu hoe belangrijk het is om virusverspreiding te voorkomen en vooral dat mensen de belangrijkste oorzaak zijn. Hierbij zie ik veel overeenstemming met onze HyCare-methode.”

Dat was ook wel eens anders, herinnert Wermink zich. Zo kreeg hij nogal eens kritische, soms lacherige opmerkingen; “Daar heb je Arjan met zijn handpompjes. Maar ik denk dat corona laat zien dat hygiëne het allerbelangrijkste is in de strijd tegen ziekteverwekkers, zowel bacteriën als virussen.”

Persoonlijke hygiëne

Ook collega Nick Paridaans, gericht op hygiëne en HyCare in de pluimveehouderij, ziet overeenkomsten. “Net als bij corona, begint goede gezondheid met persoonlijke hygiëne. Iedereen gaat schoon de stal in, dus altijd douchen en bedrijfskleding aan.” Daarnaast is bij de opzet van het bedrijf belangrijk dat materialen binnen dezelfde eenheid blijven. MS Schippers heeft het kleurensysteem grootschalig geïntroduceerd in de veehouderij, waarbij materialen (en eventueel de stal of diercategorie) een eigen kleur hebben om fouten te voorkomen.

Wermink benadrukt het belang van ‘afdelingisolatie’; elke afdeling eigen schoeisel en materialen, handen reinigen en ontsmetten voor binnenkomst in combinatie met volledige all in / all out. “Alles is gericht op het verlagen van de ziektedruk en het voorkomen dat ziektes zich kunnen verspreiden.” Wat dat betreft ziet hij grote overeenkomsten met de landelijke aanpak van corona. Ook dat het voor mensen soms een worsteling is om altijd 100% bewust te zijn van de risico’s en volledig er naar te handelen. “Het voordeel van HyCare is dat er strakke protocollen en passende hulpmiddelen zijn, zodat mensen niet snel in oude gewoontes vervallen.”

Vrachtwagens zorgpunt

Beide deskundigen zien dat veel ondernemers in de varkens- en pluimveehouderij inmiddels stappen hebben gezet richting optimale hygiëne en bioveiligheid. Toch maakt Paridaans zich enige zorgen, namelijk om erfbetreders en vrachtwagens. Een gedeelte van de bedrijven heeft de hygiëne goed voor elkaar door vrachtwagens vaak te reinigen en gebruik te maken van wielkast-ontsmetting voor het oprijden van het erf. “Maar het komt nog regelmatig voor dat dit niet het geval is. Ook de voerslang is een kritisch onderdeel.”

Veehouders kunnen investeren in mogelijkheden om te reinigen en ontsmetten. Maar ze moeten ook kritisch blijven op alles wat en iedereen die op het bedrijf komt. “Net als bij corona is het belangrijk dat iedereen meedoet.”

Virussen in de veehouderij

Virussen zijn de kleinst mogelijk levensvormen, ze zijn tot 100 keer kleiner dan bacteriën zoals E. coli. Ze bestaan uit een celkern en een omhulsel, ze hebben andere cellen nodig om te groeien. In de varkenshouderij zijn gevreesde virussen met name PRRS, Influenza, PCV2 (Circo), Klassieke en Afrikaanse Varkenspest, PED en de Ziekte van Aujeszky. In de pluimveehouderij zijn NCD, IB, AI, Gumboro en ILT enkele bekende virussen.

Afhankelijk van het type virus kunnen ze zich verspreiden via deeltjes in de adem, speeksel, mest, urine en sperma. De mate van besmettelijkheid en gevolgen voor het dier verschilt per virus.

Dieren kunnen een virus dus meebrengen en verspreiden, maar het gaat ook via (vuil op) mensen en materialen. Ook is voor sommige virussen een adequaat vaccin beschikbaar. Antibiotica zijn niet werkzaam tegen virussen.