Hygiënespecialisten kijken in elkaars keuken

Contact

“Het is hier net een ziekenhuis” een gevleugelde uitspraak die vaak te horen is als bezoekers een stal die werkt volgens de HyCare-methode bezoeken. Om de proef op de som te nemen, hebben hygiënespecialisten van MS Schippers contact gezocht met de afdeling Infectiepreventie van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg. Het team deskundigen van de afdeling Infectiepreventie zorgt voor beleid dat moet voorkomen dat bacteriën zich niet verspreiden in het ziekenhuis, zodat het voor patiënten veilig is om daar te verblijven. Er worden onder meer protocollen geschreven, advies gegeven over hygiënisch werken en geauditeerd om de kwaliteit ook te borgen. Het doel is om binnen de ziekenhuismuren de infectiepreventie continu te verbeteren. Daarnaast geven ze voorlichting, bijscholing en instructies onder meer op het vlak van hygiëne.

De deskundigen infectiepreventie van ETZ waren verrast en gingen graag in op het bijzondere verzoek van collega’s werkzaam in de veehouderij. MS Schippers organiseerde een uitwisseling.

Doel identiek, aanpak anders

Bregt de Hair en Angela Rutten, beide dames werken al jarenlang als deskundigen infectiepreventie bij ETZ, kwamen eerst naar Bladel. Daar kregen ze alle ins en outs van de varkensstallen die werken met HyCare te horen en zien. Arjan Wermink, hygiënespecialist bij MS Schippers, verzorgde een uitgebreide rondleiding op de proeflocatie van HyCare. Hij nam de dames mee in de wereld van de varkenshouderij en de HyCare-methode van MS Schippers.

Het werd Wermink tijdens de eerste meters van de rondleiding al duidelijk dat er grote verschillen zaten tussen de manieren van werken bij HyCare met dieren en die in ziekenhuizen met mensen. Ondanks het gezamenlijke doel: infecties buiten de deur houden.

Waar MS Schippers bijvoorbeeld een vast handenprotocol voorschrijft -handen wassen met zeep en daarna desinfecteren- worden werkhanden in het ziekenhuis in principe alleen gedesinfecteerd. Wel gebeurt dat met een desinfectiemiddel dat tegelijk de handen verzorgt. Zo blijven handen zacht en droogt de huid niet uit.

Maatwerk bij MRSA

In het ziekenhuis krijgen De Hair en Rutten regelmatig te maken met varkenshouders en pluimveehouders, of familie daarvan. Dan is hun afdeling extra alert. Ze doen er alles aan om ze gastvrij te ontvangen en goed te verzorgen, maar omdat een groep de veegerelateerde MRSA bacterie bij zich draagt, geldt een aangepast protocol. Veel ziekenhuizen in Nederland behandelen deze patiënten alleen in strikte isolatie, maar in Tilburg is die ingrijpende maatregel niet altijd meer nodig: patiënten worden voor opname gescreend en behandeld. De behandeling wordt zo kort mogelijk tegen de opname aan gepland. Indien kweken negatief zijn, kan de veehouder voor die ziekenhuisopname zonder isolatiemaatregelen worden opgenomen.

Alles onder de knie is vies

Het voorkomen van infecties en de verspreiding van bacteriën tegengaan, is volgens het specialistengroepje een vak apart. Ze zijn het unaniem met elkaar eens dat met de juiste tools het wel zeer goed mogelijk is om dat voor elkaar te krijgen. Bovendien levert het uiteindelijk een goed werkbare situatie op. Wermink: “Voor varkenshouders is zo’n nieuwe manier van werken echt even wennen. Eenmaal gewend, werkt het fijn en ze zien het resultaat terug aan de gezondheid van hun dieren en de prestaties.”

Een opvallend verschil tussen ‘dierlijk’ en ‘humaan’ is de manier waarop naar de vloeren wordt gekeken. In een ziekenhuis loopt iedereen van hot naar her met ‘vieze’ schoenen. De gangen en vloeren van ruimtes worden volgens de twee deskundigen infectiepreventie bestempeld als ‘vuil gebied’. Natuurlijk wordt er grondig schoongemaakt, maar toch: alles dat de grond raakt wordt als vuil behandeld.”
Dat is in varkensstallen toch net even anders, legt Wermink uit. “Varkens leven op de vloeren en wrijven met hun snuit over de grond. Daardoor is het in de varkenshouderij noodzaak om de vloeren grondig aan te pakken. Het is het enige oppervlak dat we grondiger reinigen in de veehouderij dan ze in een ziekenhuis doen.”

Werkelijk overal protocollen voor

Na het bezoek aan de proeflocatie van HyCare, werd het Tilburgse ziekenhuis, locatie Elisabeth, bezocht. Wat meteen opvalt is de grote hoofdingang. Per dag wandelen er duizenden mensen ongehinderd het ziekenhuis binnen. Bezoekers, personeel maar ook patiënten die ziekmakende kiemen bij zich dragen. Wermink vroeg zich direct hardop af: “Hoe houden ze dat in zo’n verzamelgebouw van patiënten toch in bedwang?” De deskundigen infectiepreventie geven aan: “Met naleving van beleid en protocollen. We werken met veel verschillende mensen en we willen dat iedereen het goed doet.”
Daarom is werkelijk alles vastgelegd in protocollen. Iedere schoonmaakhandeling is bijvoorbeeld nauwkeurig uitgeschreven en voorzien van beelden. Ook is via leanborden direct helder wat per dag, per week en per maand moet gebeuren op een verpleegafdeling.
In een oogopslag moet duidelijk zijn wat achter deurtjes zit. Elk voorraadkastje is voorzien van een overzicht wat je in dat kastje gaat aantreffen. “Nurse-proof noemen we dat”, zeggen De Hair en Rutten. “In principe moet iedereen, ook zonder ervaring, direct snappen wat en hoe iets gedaan moet worden. Bij de eerste poging moet iedereen het direct goed doen. Als dat lukt is een protocol goed geschreven. Anders wordt het aangepast net zo lang totdat de slagingskans 100 procent is.”

Leerpunten meenemen

Wermink geeft aan twee super leerzame dagen te hebben gehad. “Nieuwe inzichten laten we terugkomen in de HyCare-methode. Varkenshouders zullen dus ook gaan profiteren van deze ziekenhuis – HyCare kennisuitwisseling. Maar ook waren we het er allemaal over eens dat een HyCare varkensstal bij lange na geen ziekenhuis is. En dat gaat het ook nooit worden.”